Często zadawane pytania dotyczące zrównoważonego paliwa lotniczego (SAF)

SAF to ogólne określenie wszelkich paliw lotniczych wytwarzanych bez użycia kopalnych źródeł energii takich jak ropa naftowa czy gaz ziemny. SAF jest ważnym rozwiązaniem technologicznym umożliwiającym bardziej zrównoważone podróże lotnicze i ma zasadnicze znaczenie dla transformacji energetycznej w lotnictwie. Istnieją różne procesy wytwarzania SAF, a nośnikami energii mogą być różne surowce. Obecna generacja SAF wykorzystywanego przez Austrian Airlines i Lufthansę jest produkowana głównie z odpadów biogennych takich jak zużyte oleje i inne tłuszcze spożywcze.

Przy spalaniu SAF i paliwa lotniczego z surowców kopalnych powstaje prawie taka sama ilość CO₂, ale stosowanie SAF zamyka cykl obiegu CO₂: odpady biogenne (np. zużyty olej spożywczy) wykorzystywane do produkcji SAF to surowiec wtórny pochodzenia roślinnego, a rośliny pobrały wcześniej CO₂ z atmosfery. Zatem spalanie SAF powoduje wyemitowanie tylko takiej ilości CO₂, jaka wcześniej została wchłonięta z otoczenia. Przy produkcji i dostawach SAF nadal emitowany jest CO₂, więc SAF nie zmniejsza emisji CO₂ w całym łańcuchu dostaw o 100% w porównaniu z paliwem lotniczym ze źródeł kopalnych, ale i tak ogranicza ją o około 80%. Aby całkowicie zneutralizować emisję CO₂ związaną z lotem, należy odpowiednio zwiększyć udział SAF w ilości paliwa tankowanego do samolotów, dodatkowo kompensując w ten sposób pozostałą emisję CO₂.

SAF stosowane obecnie przez Austrian Airlines i Lufthansa Group są wytwarzane w procesie HEFA (Hydroprocessed Esters and Fatty Acids [przetwarzanie estrów i kwasów tłuszczowych]) z odpadów biogennych, takich jak zużyty olej spożywczy. SAF stosowane przez Lufthansa Group są wytwarzane z surowców spełniających wymagania dyrektywy RED II w sprawie energii ze źródeł odnawialnych (2018/2001/UE art. 30). Wszystkie stosowane SAF mają certyfikat redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 80% zgodnie z systemem ISCC lub RSB. SAF stosowane przez Lufthansa Group są zgodne z właściwymi przepisami europejskimi, w tym zwłaszcza z dyrektywą o energii odnawialnej.

SAF spełnia zasadniczą rolę w dążeniu do węglowej neutralności lotnictwa w perspektywie do 2050 r. Austrian Airlines i Lufthansa Group od wielu lat angażują się w badania nad SAF oraz promują wprowadzanie bardziej zrównoważonych paliw lotniczych nowej generacji. W tym zakresie szczególną uwagę poświęca się przełomowym technologiom Power-to-Liquid (PtL) i Sun-to-Liquid (StL), w których nośnikami energii potrzebnymi do produkcji paliwa jest elektryczność ze źródeł odnawialnych lub słoneczna energia cieplna.

Lufthansa Group i Austrian Airlines pozyskują SAF od renomowanych dostawców europejskich, takich jak OMV z siedzibą w Schwechat. SAF są kupowane przez Dział Paliw Lufthansa Group, mieszane przez dostawców z paliwem samolotowym z surowców kopalnych, a następnie przewożone na przykład na lotnisko w Wiedniu. Zgodnie ze specyfikacją paliwa maksymalny udział SAF w mieszance z paliwem konwencjonalnym to obecnie 50%. Ze względu na obowiązujące przepisy obecnie nie można tankować samolotów pasażerskich paliwem będącym w 100% SAF.

Tak, dzięki SAF pasażerowie mogą „matematycznie” ograniczać emisję CO₂ związaną z ich podróżami lotniczymi. Odpowiednią opcję można zaznaczyć na etapie rezerwacji, po wybraniu biletu lotniczego. Koszt tej opcji zostanie doliczony do ceny biletu. Inną opcją na trasach europejskich są tzw. Green Fares, czyli taryfy z ustaloną ilością SAF. Gdy pasażer zarezerwuje opcję SAF, Lufthansa Group kupuje dokładnie taką ilość SAF, jaka jest potrzebna do redukcji emisji CO₂ o określoną ilość i kieruje to paliwo do operacji lotniczych w jednej ze swoich lokalizacji celem zużycia w ciągu sześciu miesięcy.

Nie można zagwarantować, że akurat samolot, którym podróżuje dany pasażer będzie zatankowany SAF. SAF są kupowane centralnie przez Dział Paliw Lufthansa Group, mieszane przez dostawców z paliwem samolotowym z surowców kopalnych, a następnie przewożone na różne lotniska, także wiedeńskie. Najważniejsze jest, że jakikolwiek samolot zostanie zatankowany SAF, co przełoży się na redukcję emisji CO₂.

Globalna dostępność SAF jest wciąż bardzo niska. Obecnie tylko około 0,1% (= 240 tys. ton) paliwa potrzebnego na świecie jest pochodzenia niekopalnego. Na razie to zdecydowanie za mało, by stosować takie paliwa w dużej ilości w operacjach lotniczych. W 2022 r. Lufthansa Group zużyła około 13 tys. ton SAF. Stanowi to 0,2% zapotrzebowania Lufthansa Group na paliwo i około 5% SAF dostępnego na świecie. Lufthansa Group zamierza stopniowo zwiększać tę ilość w następnych latach. Lufthansa Group już stara się, by można było zaspokoić zapotrzebowanie klientów na SAF.

Cena SAF zależy od technologii oraz cen oleju. Cena rynkowa SAF produkowanych obecnie z odpadów biogennych jest trzy do pięciu razy wyższa od ceny paliwa samolotowego z surowców kopalnych. SAF nowej generacji są nawet dziesięciokrotnie droższe od tradycyjnego paliwa lotniczego. Lufthansa Group angażuje się w liczne projekty, których celem jest jak najszybsze zapewnienie zrównoważonego paliwa lotniczego w dużej ilości. W miarę industrializacji produkcji tego paliwa jego ceny powinny spadać.

Paliwa oparte na elektryczności, czyli tzw. paliwa Power-to-Liquid (PtL) lub e‑paliwa, również należą do kategorii zrównoważonych paliw lotniczych. Do produkcji SAF następnej generacji potrzebna jest syntetyczna ropa naftowa, którą wytwarza się z użyciem elektryczności pozyskiwanej w instalacjach zasilanych odnawialnymi źródłami energii, woda oraz CO₂ (pobierany z atmosfery). Taką ropę przerabia się następnie na paliwo lotnicze. Przemysłowa produkcja paliw lotniczych PtL wciąż znajduje się w fazie rozwoju, ale paliwa tego rodzaju są uznawane za ważny krok w stronę lotnictwa neutralnego węglowo w dalszej przyszłości.

Technologia StL polega na wytwarzaniu syntetycznego gazu z ciepła słonecznego, wody i CO₂ (pobieranego z atmosfery). Kolejnym etapem jest przemysłowy przerób tego gazu na przykład na ciekłe paliwo lotnicze. Paliwo StL zamyka więc cykl obiegu CO₂, ponieważ przy jego spalaniu uwalniane jest tylko tyle CO₂, ile wcześniej zużyto do jego wyprodukowania. Lufthansa Group promuje rozwój tych technologii, współpracując ze szwajcarską firmą Synhelion, pionierem w dziedzinie wytwarzania paliw z wykorzystaniem energii słonecznej.